Arif Temir

TÜRKİYE'DE YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ

- - Çalışma İzni Alması Gerekenler Ve Gerekmeyenler, Yabancıların Çalışmalarının Yasak Olduğu Meslek Ve Görevler
- - Çalışma İzni Başvurusu
- - İzin Başvurularının Değerlendirilmesi Ve Bildirilmesi
- - İzinlerin Sınırlandırılması
- - Çalışma İzin Türleri
- - İstisnai Olarak Çalışma İzni Verilmesi
- - Yabancılarla İlgili Özellikli Durumlar
- - Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı
- - Yabancıların Çalışma İzin Belgesi Harç Tutarları
- - Yabancı İşçilerin Denetimi Ve Para Cezası
- - Yabancıların Çalışma İzni Taleplerinin Reddedilmesi Kararına Karşı Başvuru Yolları
- - 4817 Sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkındaki Kanun Da Yer Alan Para Cezalarına Karşı Dava Yolları

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

ÇALIŞMA İZNİ ALMASI GEREKENLER VE GEREKMEYENLER, YABANCILARIN ÇALIŞMALARININ YASAK OLDUĞU MESLEK VE GÖREVLER

I- ÇALIŞMA İZNİ ALMASI GEREKMEYENLER...................................................................... 19

II- MAVİ KART SAHİBİ OLANLAR.......................................................................................... 19

III- YABANCILARIN ÇALIŞMALARININ YASAK OLDUĞU MESLEK VE GÖREVLER .......... 20

İKİNCİ BÖLÜM

ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU

I- İZİN BAŞVURUSU NEREYE YAPILACAK ......................................................................... 22

A- İLK ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURULARI............................................................................. 22

1- Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluklarına Başvuru....................................................... 22

2- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına Yapılacak Başvuru.................................... 22

B- TÜRKİYE’DE İKAMETİ OLMAYANLARIN ÇALIŞMA İZİN BAŞVURUSU................... 23

C- UZATMA BAŞVURULARI........................................................................................... 23

II- BAŞVURUNUN YAPILMASI VE BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER.......................... 23

A- ELEKTRONİK ORTAMDA BAŞVURU NASIL YAPILACAK......................................... 23

B- İZİN BAŞVURUSUNDA İSTENİLECEK BELGELER................................................... 24

1- Yabancıdan İstenilen Belgeler................................................................................... 24

2- Yabancı Personel İstihdam Edecek Kurum/Kuruluştan İstenilen Belgeler................... 24

3- Çalışma İzin Türlerine Göre İstenilen Diğer Belgeler ................................................. 25

a) Süreli Çalışma İzni............................................................................................... 25

b) Süresiz Çalışma İzni ........................................................................................... 25

c) Bağımsız Çalışma İzni ........................................................................................ 25

d) İstisnai Çalışma İzni............................................................................................. 26

III- UZATMA BAŞVURULARI.................................................................................................. 26

A- UZATMA BAŞVURULARI.............................................................................................. 26

B- UZATMA BAŞVURUSU NE ZAMAN YAPILACAK......................................................... 26

C- İZİN SÜRESİNİN BİTİMİNDEN İTİBAREN KAÇ GÜN ÇALIŞILABİLİR?....................... 26

D- UZATMA BAŞVURUSUNDA İSTENİLEN BELGELER.................................................. 26

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İZİN BAŞVURULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİLDİRİLMESİ

I- BAKANLIĞIN EKSİK EVRAK TESPİTİ ............................................................................... 28

II- İLGİLİ MERCİLERDEN GÖRÜŞ ALINMASININ USUL VE ESASLARI ............................. 28

A- İLGİLİ MERCİLERİN GÖRÜŞ VERME SÜRESİ.......................................................... 28

B- İLGİLİ MERCİLERİN EKSİK EVRAK TESPİTİ............................................................. 29

C- GÖRÜŞ İSTENEN KURUM VE KURULUŞLARCA EVRAKLARIN İNCELENMESİ.... 29

III- İZİNLERİN VERİLMESİ VEYA UZATILMASINDA DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ...... 29

A- GENEL DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ................................................................... 29

B- BAKANLIĞIN İZİN VERMEYE İLİŞKİN ÖZEL KRİTERLERİ........................................ 30

IV- İZİN KARARI VE BİLDİRİMİ.............................................................................................. 32

A- KARAR......................................................................................................................... 32

B- DÜZELTME KARARI................................................................................................... 32

C- BAKANLIK KARARININ İLGİLİ MERCİLERE BİLDİRİMİ............................................ 32

V- BAKANLIĞA BİLGİ VERMEK KOŞULU İLE İZİN ALMAKSIZIN YABANCI İSTİHDAM EDECEK KURUMLAR 33

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İZİNLERİN SINIRLANDIRILMASI

I- İZİNLERİN SINIRLANDIRILMASINA İLİŞKİN İSTİSNAİ DURUMLAR ................................ 34

II- İZİN İSTEMİNİN REDDİ....................................................................................................... 34

III- İZNİN İPTALİ....................................................................................................................... 35

IV- İPTAL EDİLEN ÇALIŞMA İZİN BELGESİNİN İADESİ......................................................... 35

V- İZNİN GEÇERLİLİĞİNİ KAYBETMESİ................................................................................. 35

BEŞİNCİ BÖLÜM

ÇALIŞMA İZİN TÜRLERİ

I- SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİ VERİLMESİ..................................................................................... 36

A- SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİ.................................................................................................. 36

B- SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİNİN COĞRAFİ ALANI .............................................................. 36

C- SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİNİN UZATILMASI .................................................................... 36

D- İZİN VE UZATMAYA İLİŞKİN ÜST SINIR...................................................................... 37

E- KANUNİ ÇALIŞMAYA DAHİL EDİLECEK SÜRELER ................................................... 37

F- ÇALIŞMA SÜRELERİ VE İKAMET İZNİNDE KESİNTİ.................................................. 37

G- YABANCININ EŞ VE BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU ÇOCUKLARININ SÜRELİ ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURULARI 37

H- KANUNİ VE KESİNTİSİZ İKAMETİ GÖSTERİR BELGENİN İBRAZI............................. 37

II- SÜRESİZ ÇALIŞMA İZNİ VERİLMESİ.................................................................................. 38

A- SÜRESİZ ÇALIŞMA İZNİ................................................................................................ 38

B- KANUNİ VE KESİNTİSİZ İKAMETİ GÖSTERİR BELGENİN İBRAZI............................. 38

C- YABANCININ, EŞİNİN VE ÇOCUKLARIN KANUNİ VE KESİNTİSİZ İKAMET SÜRELERİNİN HESAPLANMASI 38

D- KANUNİ ÇALIŞMA SÜRESİNİN HESAPLANMASI ....................................................... 38

III- BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZNİ VERİLMESİ.............................................................................. 39

A- BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZNİ.............................................................................................. 39

B- KANUNİ VE KESİNTİSİZ İKAMETİ GÖSTERİR BELGENİN İBRAZI ............................ 39

C- YABANCININ, EŞİNİN VE ÇOCUKLARIN KANUNİ VE KESİNTİSİZ İKAMET SÜRELERİNİN HESAPLANMASI 39

D- BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZİN TALEBİNDE İSTENİLEBİLECEK DİĞER BELGELER ........ 39

E- BAĞIMSIZ ÇALIŞMA İZNİ MÜRACAAT BELGESİ ........................................................ 40

ALTINCI BÖLÜM

İSTİSNAİ OLARAK ÇALIŞMA İZNİ VERİLMESİ

I- İSTİSNAİ HALLER.............................................................................................................. 41

II- TÜRK VATANDAŞI İLE EVLİ OLANLAR........................................................................... 41

III- YERLEŞMİŞ SAYILAN YABANCILAR.............................................................................. 41

IV- YERLEŞMİŞ SAYILAN YABANCILARIN ÇOCUKLARI.................................................... 42

V- TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAYBEDENLER....................................................................... 42

VI- RÜŞT YAŞINI DOLDURMADAN TÜRKİYE’YE GELEREK EĞİTİMİNİ TÜRKİYE’DE TAMAMLAYANLAR 42

VII- 2510 SAYILI İSKAN KANUNU KAPSAMINDA OLANLAR ................................................... 42

VIII- AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE VATANDAŞLARI İLE BUNLARIN EŞ VE ÇOCUKLARI 42

IX- BÜYÜKELÇİLİK, KONSOLOSLUK VE ULUSLARARASI KURULUŞLARIN TÜRKİYE’DEKİ TEMSİLCİLİKLERİNDE GÖREVLENDİRİLENLER İLE EŞ VE ÇOCUKLARI ......................................................... 42

X- BİLİMSEL, KÜLTÜREL VE SPORTİF AMAÇLARLA KISA SÜRELİ GELENLER ............. 43

XI- KİLİT PERSONEL NİTELİĞİNDEKİ YABANCILAR.......................................................... 43

XII- TÜRKİYE’DE BULUNAN BÜYÜKELÇİLİK VEYA KONSOLOSLUKLAR BÜNYESİNDE FAALİYET GÖSTEREN OKULLARDAKİ YABANCI ÖĞRETMENLER, KÜLTÜR KURUMLARINDA GÖREVLENDİRİLENLER İLE DİN KURUMLARINDA GÖREV ALACAK YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ.............................................................................. 43

XIII- ÇALIŞMA İZNİNDEN MUAF OLANLAR......................................................................... 43

YEDİNCİ BÖLÜM

YABANCILARLA İLGİLİ ÖZELLİKLİ DURUMLAR

I- ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU KAPSAMINDA ÇALIŞACAK YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ 46

II- MESLEKİ HİZMETLER KAPSAMINDA ÇALIŞACAK YABANCILARIN İLGİLİ MESLEK KURULUŞLARINA ÜYE OLMALARI 46

III- VATANSIZ KİŞİLERE TANINAN HAKLAR VE GÜVENCELER....................................... 46

IV- TÜRKİYE’YE GİRİŞLERİNE İZİN VERİLMEYECEK YABANCILAR................................ 47

V- VİZE VERİLMEYECEK YABANCILAR ............................................................................ 47

VI- ŞİRKET ORTAĞI YABANCILAR ÇALIŞMA İZNİ ALACAKLAR MI?............................... 48

VII- MAVİ KARTLILAR ÇALIŞMA İZNİ ALMAK ZORUNDALAR MI?................................... 48

VIII- SURİYE UYRUKLULARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ........................................................... 48

IX- TUR OPERATÖRÜ TEMSİLCİLERİNİN ÇALIŞMALARI ............................................... 48

X- ZORUNLU STAJ YAPAN YABANCININ İZİN ALMASI GEREKİYOR MU?..................... 49

XI- YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELEMANLARININ ÜNİVERSİTELERDE ÇALIŞTIRILMASI 49

A- YABANCI UYRUKLU ÖĞRETİM ELAMANI İÇİN İZİN ALINMASI GEREKİR Mİ?......... 49

B- YABANCI ÖĞRETİM ÜYESİNİN SAYISI........................................................................ 51

C- YABANCIYA ÖĞRETİM ELAMANINA ÖDENECEK ÜCRET......................................... 51

XII- YABANCI BASIN MENSUPLARININ TÜRKİYE’DE ÇALIŞMASI....................................... 52

XIII- YABANCILARIN SOSYAL GÜVENLİĞİ............................................................................. 52

XIV- TÜRKİYE’DE SOSYAL GÜVENLİK PRİMİ ÖDEMEYECEK YABANCILAR...................... 53

XV- YABANCILARIN ÇALIŞMASI ÜÇ AYI GEÇMEYENLERİN SOSYAL GÜVENLİĞİ............ 53

XVI- STAJ YAPACAK YABANCILAR ÇALIŞMA İZNİ ALACAKLAR MI? ................................. 55

XVII- YABANCI ÖĞRENCİLERİN ÇALIŞMA İZİNLERİ............................................................ 55

XVIII- YABANCI İŞÇİLERİN İŞ KANUNU YÖNÜNDEN DURUMLARI.................................... 56

A- KIDEM TAZMİNATI........................................................................................................ 56

B- İHBAR TAZMİNATI........................................................................................................ 56

C- İŞE İADE........................................................................................................................ 56

D- TOPLU İŞ HUKUKU YÖNÜNDEN HAKLAR.................................................................. 57

E- YABANCI PART-TİME (KISMİ SÜRELİ) ÇALIŞABİLİR Mİ?.......................................... 57

F- DİĞER HAKLAR............................................................................................................. 57

XIX- YABANCI İŞÇİLERİN İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU YÖNÜNDEN DURUMLARI........ 57

XX- SİGORTA TEŞVİKLERİ YÖNÜNDEN YABANCI ÇALIŞANLARIN DURUMLARI.............. 57

XXI- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU YÖNÜNDEN YABANCI ÇALIŞANLARIN DURUMLARI 57

XXII- İŞE BAŞLAMAYAN YABANCININ BİLDİRİLMESİ......................................................... 58

XXIII- İŞTEN AYRILAN YABANCININ BİLDİRİLMESİ............................................................ 58

XXIV- SINIRDIŞI EDİLEN KAÇAK ÇALIŞAN YABANCININ MASRAFLARININ KARŞILANMASI 58

XXV- BAĞIMSIZ ÇALIŞANIN İŞYERİNİN KAPATILMASI....................................................... 58

SEKİZİNCİ BÖLÜM

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARDA YABANCI UYRUKLU PERSONEL İSTİHDAMI

I- TANIMLAR............................................................................................................................ 59

A- ÖZELLİK ARZEDEN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR......................................... 59

B- KİLİT PERSONEL ..........................................................................................................60

II- ÇALIŞMA İZİNLERİNİN VERİLMESİNDE USUL VE ESASLAR.......................................... 60

A- İRTİBAT BÜROLARINDA İSTİHDAM............................................................................ 60

B- ÇALIŞMA İZNİ İÇİN YURT DIŞINDAN MÜRACAAT..................................................... 60

C- ÇALIŞMA İZNİ İÇİN YURT İÇİNDEN MÜRACAAT....................................................... 61

D- MÜRACAATTA ARANACAK BELGELER...................................................................... 61

E- ÇALIŞMA İZNİ UZATMA BAŞVURULARI...................................................................... 62

F- ÇALIŞMA İZİNLERİNİN DEĞERLENDİRİLME SÜRESİ................................................ 63

G- ASKI SÜRESİNİN UYGULANMAMASI.......................................................................... 63

H- MESLEKİ EĞİTİM ALANI DIŞINDAKİ BİR GÖREVDE İSTİHDAM................................ 63

I- ÇALIŞMA İZNİ TALEPLERİNİN REDDİ.......................................................................... 64

İ- İSTATİSTİKİ BİLGİLERİN BİLDİRİLMESİ........................................................................ 64

DOKUZUNCU BÖLÜM

YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİN BELGESİ HARÇ TUTARLARI

I- HARÇ ALIMI ........................................................................................................................ 65

II- 2015 YILINDA UYGULANACAK YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİN BELGESİ HARÇ TUTARLARI 65

A- 2015 YILI YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİN BELGESİ HARÇ TUTARLARI ................... 65

B- HARÇLARIN YATIRILACAĞI BANKALAR..................................................................... 65

C- HARÇLARIN YATIRILMASI........................................................................................... 66

ONUNCU BÖLÜM

YABANCI İŞÇİLERİN DENETİMİ VE PARA CEZASI

I- DENETLEME YETKİSİ ...................................................................................................... 67

II- KAÇAK YABANCI İŞÇİ ÇALIŞTIRMANIN CEZASI........................................................... 67

III- ÖRNEK MAHKEME KARARLARI..................................................................................... 68

ONBİRİNCİ BÖLÜM

YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİ TALEPLERİNİN REDDEDİLMESİ KARARINA KARŞI BAŞVURU YOLLARI

I- GENEL BİLGİ ................................................................................................................... 141

II- BAKANLIĞA İTİRAZ EDİLMESİ....................................................................................... 141

III- DAVA AÇILMASI..............................................................................................................141

IV- İDARE MAHKEMESİ ÖRNEK KARARLARI.................................................................... 142

ONİKİNCİ BÖLÜM

4817 SAYILI YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ HAKKINDAKİ KANUN DA YER ALAN PARA CEZALARINA KARŞI DAVA YOLLARI

I- İDARİ PARA CEZALARININ UYGULANMASI .............................................................. 163

II- İDARİ PARA CEZALARINA KARŞI İDARİ MAKAMLARA İTİRAZ ............................... 163

III- İDARİ PARA CEZALARINDA KABAHATLER KANUNU UYGULAMASI..................... 163

IV- 6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAKKINDA KANUN DA YER ALAN PARA CEZALARI HAKKINDA KABAHATLER KANUNU UYGULAMASI .................................................................... 164

A- İDARİ PARA CEZASININ TAKSİTLENDİRİLMESİ................................................. 164

B- İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİ.................................................................... 164

C- KANUN YOLUNA BAŞVURMADAN İDARİ PARA CEZASININ ÖDENMESİNDE İNDİRİM 164

D- İDARİ PARA CEZALARININ ARTIŞI........................................................................... 164

E- KABAHATLERDE SORUŞTURMA ZAMANAŞIMI....................................................... 165

F- KABAHATLERDE YERİNE GETİRME ZAMANAŞIMI.................................................. 165

G- KABAHATLERDE SORUMLULUK (HAKKINDA İDARİ PARA CEZASI UYGULANMAYACAK OLANLAR) 166

H- KANUN YOLUNDAN VAZGEÇME............................................................................... 166

V- MAHKEME MASRAFLARININ VE VEKALET ÜCRETİNİN ÖDENMESİ............................ 166

A- İDARİ PARA CEZALARINA KARŞI SULH CEZA HAKİMLİĞİNE BAŞVURU.............. 166

1- Başvuru Yolu ........................................................................................................... 166

2- Başvurunun İncelenmesi .......................................................................................... 167

B- İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN SULH CEZA HAKİMLİĞİ KARARINA İTİRAZ.... 168

YARARLANILAN KAYNAKLAR....................................... 229